Het doolhof van de kleuren

schilderij 'vallende ster'

Heeft het zin om veel kleuren te kopen of beperk je je beter tot een basispalet? En geldt dit enkel voor schilders of ook voor tekenaars?

Ook het kopen van anvullende kleuren bij je basispalet kan zeer tricky zijn, als je in de winkel staat is het aanbod meestal overweldigend.

In dit artikel:

  • Basispalet

  • Een kleur kiezen

  • Een kleur verkennen

  • Je experimenten bewaren

Basispalet

Als er over een basispalet gesproken wordt, denken de meesten onmiddellijk aan schilderen. Tekenaars gebruiken echter ook kleur, zoals kleurpotloden, aquarelpotloden en soms ook aquarelverf of ecoline. Ook dan is het samenstellen van je basispalet en de uitbreiding ervan belangrijk.

Wat zit er in een basispalet?

  • Primaire kleuren: rood, blauw, en geel. Deze kleuren kunnen worden gemengd om secundaire kleuren te maken: oranje, groen en violet

  • Wit en zwart worden vaak toegevoegd

  • Aardse kleuren zoals omber en sienna zijn ook populair

  • Andere veelvoorkomende kleuren zijn cadmium rood, ultramarijn blauw en gele oker

  • Denk ook aan kleuren die op een interessante manier mengen of interessant zijn voor transparante lagen

  • WELKE KLEUREN HEB IK NODIG? Beste basispalet voor beginners! - Atelier Linty - video Nederlands gesproken 6:26 min.

Waarom een basispalet

Als je met aquarel of olieverf schildert is er geen probleem, je kan zo veel verf bewaren als je wil, die blijft bruikbaar. Met acryl is het echter een ander verhaal. Acryl droogt mettertijd uit en wordt onbruikbaar. Dan is het belangrijk om je kleuren te beperken en ze goed te leren kennen.

Kleurpotloden en aquarelpotloden blijven uiteraard ook goed. Bovendien nemen ze weinig plaats in en is het mengen van de kleuren moeilijker. Jezelf beperken heeft dan ook minder zin, tenzij je enkel een specifiek kleurengamma gebruikt. Toch blijft het interessant om bewust je kleuren te kiezen of je gamma uit te breiden.

De Golden kleurenkaart - een interessante hulp

Deze pagina op de website van Golden bevat veel interessante informatie als je meer wil weten over de kleuren die je wil kopen.

Je loopt gemakkelijk verloren tussen al die kleuren, daarom is het interessant om op voorhand, voor je naar de winkel gaat, de kleurenkaart te bekijken om te zien welke kleuren nu echt aan je verlangens tegemoetkomen.

Zelfs als je een ander merk verf koopt, dan nog is het interessant om even bij Goldenpaints te kijken. Van elke kleur wordt immers de codenaam van het pigment gegeven, naast de manier waarop de kleur zich gedraagt bij mixen met wit en bij glaceren. Vergeet echter niet dat de kleur van een ander merk zich anders zal gedragen bij het mixen met wit.

Een kleur kiezen

Een kleur zie je altijd in relatie, daarom moet je goed kijken welke kleuren je wil toepassen in je werkstuk.

  • Koop kleuren die je mooi vindt

  • Maak een kleurenplan

    Voordat je begint maak je best een plan voor de kleuren die je wilt gebruiken. Denk na over de kleuren die bij elkaar passen en hoe je ze wilt gebruiken om de verschillende delen van je tekening of schilderij te benadrukken.

  • Gebruik referentiemateriaal

    Als je een realistische tekening maakt, kun je referentiemateriaal gebruiken om de kleuren te kiezen die het beste bij het onderwerp passen. Bijvoorbeeld een foto, een stilleven of de natuur.

  • Psychologisch effect

    Het is ook belangrijk om te onthouden dat kleuren ook psychologische effecten hebben. Verschillende kleuren roepen verschillende emoties op, en het is interessant om hiermee te spelen in je werk. Zo kan je bijvoorbeeld warme kleuren gebruiken om een gevoel van gezelligheid en intimiteit te creëren, of koele kleuren om een gevoel van rust en sereniteit op te roepen. 

Elke manier van kleuren kiezen is legitiem. Schilderen is voor een deel weergeven van een emotie, dus kleuren kopen omdat je ze mooi vindt is zeker aan te bevelen. Maar vaak heb je ook kleuren nodig die je op het eerste zicht niet mooi vindt, maar die wel heel bruikbaar zijn bij het schilderen. Het is belangrijk om te weten hoe een kleur zal mengen met wit en hoe ze er uitziet bij verdunning.

Een kleur verkennen

Veel kleuren kopen heeft niet altijd zoveel zin. Je moet de kleuren die je koopt goed leren gebruiken. 

Een kleur kopen voor een specifiek schilderij kan interessant zijn. Het is belangrijk om de kleur dan goed te gaan verkennen. Hoe mengt ze met wit en met de andere kleuren in je palet? Wat is het effect van verdunning en hoe dominant is deze kleur.

Het heeft geen zin om nu systematisch al je kleuren uit te proberen. Met wit en de andere kleuren mengen, verdunnen en over de andere kleuren schilderen zal je waarschijnlijk niet onthouden en ook niet telkens weer opzoeken. 

Beter is om af en toe een kleur te exploreren. Met het resultaat kan je een schilderijtje maken. Ideaal is om een klein schilderijtje op papier te maken en dat dan bij je kleurenmengingen te bewaren. Zo kan je er altijd naar terugkijken en eventueel verder op bouwen. 

Als je kleuren goed wil leren kennen, kan het ook helpen om naar de natuur te gaan en te observeren hoe kleuren zich gedragen in verschillende lichtomstandigheden. Dit kan je helpen om realistische kleurenmengingen te maken en om meer diepte en nuance aan te brengen in je werk. 

Enkele tips:

  • Experimenteer met kleurverloop en overgangen tussen kleuren om een gevoel van diepte en dimensie te creëren in je werk.

  • Probeer verschillende combinaties van kleuren uit en kijk welke het beste werken voor jouw werk.

  • Wees niet bang om creatief te zijn met je kleurkeuze en verschillende kleuren te mengen om nieuwe kleuren te creëren.

  • Een andere tip is om te experimenteren met transparante lagen en glaceren. Door kleuren op een transparante manier te gebruiken, kan je interessante effecten creëren en diepte toevoegen aan je schilderijen. 

Je experimenten bewaren

Een schetsboek met relatief stevig papier waarin je je kleurenmengsels bijhoudt, is ook een goed idee. Het is relatief moeilijk om bij elke kleur te onthouden hoe ze mengt met de andere kleuren van je palet. 

Schetsboeken die je gebruikt voor experimenten, met kleur of met nieuwe materialen, zijn een goudmijn. Ze geven je ook de rust om met dat nieuwe materiaal om te gaan zonder de stress van een mooie tekening te maken. 

Je kan één schetsboek gebruiken en alles door elkaar mengen: nieuwe materialen, kleurenmengen, nieuwe technieken. Maar je kan ook telkens een dun schetsboek kopen en dat voor één enkele kleur, materiaal of techniek gebruiken die je dan grondig bestudeert. 

Zelf gebruik ik één enkel schetsboek waar alles door elkaar in staat, maar af en toe koop ik zo’n dun schrift met relatief dik papier, en daar test ik dan iets grondig in uit. Dat geeft mij de meeste vrijheid. 

Onthoud dat kleurenkeuze persoonlijk is en dat er geen "goede" of "foute" keuze is.

Experimenteer en wees creatief met je kleurkeuze!

Relevant artikel in deze blog

Verken in deze blog

Vorige
Vorige

Kleurenleer ontcijferd

Volgende
Volgende

Artificiële intelligentie en kunst