Tekenen of schilderen

Geschreven door Trui Gysseling
is dit een tekening of een aquarel?

Zijn het echt twee Verschillende Technieken?

Als ik mensen vraag of ze het verschil kennen tussen een schilderij en een tekening, kijken ze mij meestal verbluft of wantrouwig aan.

Waarschijnlijk een strikvraag. Het verschil kent toch een klein kind: een tekening wordt met potlood gemaakt, een schilderij met verf, punt.

Dit zijn zowat de argumenten die de meesten aanhalen

  • Bij het tekenen werken we vooral met lijnen en bij het schilderen met vlakken.

  • Tekeningen zijn overwegend monochroom, schilderijen zijn bijna per definitie veelkleurig.

  • Een tekening wordt op papier gemaakt, een schilderij op doek of paneel, behalve dan een aquarel.

  • Tekenen doen we met potloden, staafjes of pen en inkt. Schilderen doen we met verf en penseel.

  • Voor een tekening heb je niet meer nodig dan een potlood en een blad papier. Voor een schilderij gebruik je al vlug een kruiwagen vol materiaal.

Muurtjes

Lange tijd was deze indeling onbesproken.

Niemand stelde daar vragen bij. Vroeger waren alle kunstdisciplines duidelijk van elkaar onderscheiden. Ze hadden elk hun eigen naam en opleiding : er waren tekenaars, schilders, aquarellisten, etsers, beeldhouwers … Je ging niet over het muurtje kijken, je bleef bij je eigen discipline. Kruisbestuiving was ondenkbaar.

Niet altijd duidelijk

Toch zijn de verschillen niet altijd zo duidelijk. Vaak komen tekenen en schilderen elkaar tegen, overlappen ze elkaar of lopen in elkaar over. Er zijn ook veel technieken en materialen die je zowel in een tekening als in een schilderij kan toepassen:

  • Met een doezelaar de lijnen in een grafiettekening vervagen tot vlakken

  • Met oliebars lijnen trekken in een olieverfschilderij

  • Stiften gebruiken in een acrylverfschilderij

  • Pastelkrijtjes uitvrijven tot harmonische kleurvlakken

  • Tekenen met penseel en inkt of zeer vloeibare acrylverf

  • Een tekening met oliepastels bewerken met terpentijn of retouchevernis

  • Een tekening gedeeltelijk inkleuren met aquarelverf

  • Gemengde techniek van grafiet en acryl op papier

Je ziet het, het verschil is niet zo duidelijk als eerst gedacht. Je kan beslissen dat tekenen met oliepastels altijd een tekening is, en als je ze toepast op doek met terpentijn, dat het ook dan een tekening blijft, dat het dan een schilderij is, of je besluit dat het een mengtechniek is.

Muggenzifterij ?

Muggenzifterij, zei iemand me onlangs, en daar lijkt het ook op.

MAAR

Door over technieken na te denken, kunnen we onze horizon verruimen en aan het experimenteren slaan. Als we tekenen, kunnen we ook schildertechnieken toepassen, en andersom. We vergroten de mogelijkheden die ons ter beschikking staan om onze creativiteit uit te leven.

Meer materiaal op de markt

Er is de laatste jaren ook veel meer materiaal in de handel waar je mee kan experimenteren en die je zowel voor het tekenen als voor het schilderen kan gebruiken.

Spelen

Zo wordt tekenen en schilderen weer een beetje meer spelen. We kunnen ons uitleven met al die leuke materialen en ons er gewoon niets van aantrekken of ze nu zo bedoeld zijn of niet, en of we nu aan het tekenen of schilderen zijn.

Voorbeeld

Ik leg regelmatig een laag mat medium over mijn verflaag en werk vervolgens met kleurpotloden. Voordat ik verder schilder, breng ik weer een laag medium aan.

Dat is geen uitzonderlijke techniek. Pablo Picasso was er bekend om te tekenen op zijn schilderijen. Hij was veelzijdig en experimenteerde met verschillende stijlen en technieken. In zijn werk speelden tekenen en lijnen vaak een belangrijke rol en hij gebruikte expressieve lijnen en sterk gedefinieerde vormen. Denk daarbij bijvoorbeeld aan het schilderij ‘Meisje voor een spiegel’ dat hij in 1932 schilderde. Je vind de afbeelding op de Engels talige Wikipedia : Girl before a Mirror

Wees revolutionair

Neem je lievelingsmateriaal, om het even wat het is, potloden, verf of wat dan ook en bedenk een toepassing die helemaal strijdig is met wat je er meestal mee doet.

En vertel in het commentaar over je experiment.

Relevant Artikel in deze Blog

Verken in deze Blog

Trui Gysseling
Vorige

Waarom kunst maken ?
Volgende

Gemengde technieken of in het Engels mixed media