Kan kunst onverschillig blijven?
Kan Kunst zich Buiten de Politiek Houden?
Inhoud
Bij de start van het filmfestival Berlinale richtte de Oekraïense president Volodymyr Selensky zich in een emotionele oproep tot filmmakers en kunstenaars om zijn land te steunen na de Russische aanval.
Selensky vroeg donderdagavond tijdens de openingsceremonie via een videoscherm: "Kan kunst zich buiten de politiek houden?"
Berlinale filmfestival 16-26 februari 2023
Kunst kan niet Onverschillig Blijven
De vraag is nu weer uiterst belangrijk, zei Selenskyj, en zowel de festivalorganisatoren als de Duitse staatssecretaris van Cultuur, Claudia Roth, betuigden hun solidariteit met Oekraïne. Het publiek applaudisseerde staande voor Selensky.
De voormalige acteur benadrukte in zijn videoboodschap dat film barrières kan overwinnen, zowel echte als ideologische. Hij herinnerde aan de film "Der Himmel über Berlin" van Wim Wenders, die het einde van de Duitse deling had voorspeld.
Selensky: "Kunst kan niet onverschillig blijven."
Der Himmel über Berlin - Trailer German Deutsch (1987) - Filmtoast Trailer
Sean Penn - Superpower
Voor Selenskys videoscherm sprak ook de Amerikaanse acteur en regisseur Sean Penn, die zijn film "Superpower" op de Berlinale vertoont. Penn begon de film samen met zijn collega Aaron Kaufman in het begin van 2021 in Oekraïne. Tijdens de opnames begon de Russische president Vladimir Poetin op 24 februari 2022 de invasie van Oekraïne. De film is toen heel anders geworden dan gepland, zei Penn.
Sean Penn over Zelensky - Engels gesproken
Kunst en Politiek - Koele Minnaars?
Kunst en politiek kunnen elkaar versterken en inspireren, maar kunnen ook botsen. Sommige kunstenaars vermijden expliciete politieke boodschappen om hun kunst voor iedereen toegankelijk te houden, terwijl andere juist actief de confrontatie opzoeken.
In ieder geval is het duidelijk dat kunst en politiek onlosmakelijk met elkaar verbonden kunnen zijn en elkaar kunnen beïnvloeden op manieren die verder gaan dan alleen de esthetische waarde van een kunstwerk.
Kunst en politiek zijn niet altijd met elkaar verweven geweest. Maar toch hebben veel kunstenaars door de eeuwen heen politieke boodschappen in hun kunst verwerkt, vaak als een manier om sociale onrechtvaardigheden aan de kaak te stellen en verandering te bewerkstelligen.
‘Ik geloof niet in de onschuld van kunst’
Interview met propagandakunstenaar Jonas Staal over de relatie tussen macht en kunst in Kennislink, Auteur: Marjolein Overmeer.
Streetart
Streetart is ook een krachtig medium om een groot publiek te bereiken.
Listening Post - Feature: The power of street art - Al Jazeera English - video Engels gesproken 3:01 min.
Street art with a message - RTÉ News - kunstenares A Dublin - video Engels gesproken 3:01 min.
In de volgende video legt Charlotta Salmi uit hoe ze met haar team onderzoekt hoe streetart een feministische boodschap kan overbrengen en hoe dit best gedaan wordt.
Street art in Nepal displays powerful messages for women and girls - QMULOfficial - video Engels gesproken 2:19 min.
Luc Tuymans
Luc Tuymans
Ook de Belgische schilder Luc Tuymans bekend staat om zijn werk over politieke onderwerpen, waaronder oorlog, genocide en internationale politiek.
wiki/Luc_Tuymans - Wikipedia
Luc Tuymans politieke werken - Google
Marie Antoinette
Van politieke karikaturen uit de 18e eeuw tot hedendaagse kunstvormen zoals street art en politieke cartoons, kunst heeft altijd een belangrijke rol gespeeld in het uiten van politieke opvattingen en het creëren van maatschappelijk bewustzijn.
Er zijn behoorlijk wat karikaturen van Marie Antoinette bewaard gebleven. Opgelet, niet alle getoonde prenten zijn effectief oorspronkelijke karikaturen.
Politici hebben ook vaak geprobeerd kunst als middel te gebruiken om hun boodschap over te brengen. Dit is te zien in politieke propaganda, waarbij kunst wordt gebruikt om politieke ideologieën te promoten of om een bepaalde politieke partij of leider te verheerlijken.
Keizer Augustus
Een voorbeeld van een Romeins heerser die kunst gebruikte als propaganda is keizer Augustus (63 v.Chr. - 14 n.Chr.). Augustus was de eerste keizer van het Romeinse rijk en regeerde van 27 v.Chr. tot aan zijn dood in 14 n.Chr. Tijdens zijn heerschappij gebruikte Augustus kunst als propaganda om zijn macht en autoriteit te versterken en te legitimeren.
Een van de meest bekende voorbeelden van Augustus' propaganda-kunst is de Augustus van Prima Porta, een marmeren standbeeld van de keizer dat in 1863 werd ontdekt in een villa in de buurt van Rome. Het standbeeld toont Augustus als een bevelhebber, gekleed in een militair uniform en met een borstbeeld met goddelijke beelden.
Augustus_van_Prima_Porta - Wikipedia
Immigranten, Vreemdelingen en Outsiders
De Biënnale van Venetië 2024 gaat helemaal de politieke toer op. De Braziliaanse curator Adriano Pedrosa zet een statement met het thema ‘Overal Vreemdelingen’.
BIËNNALE VAN VENETIË 2024 VERENIGT 331 KUNSTENAARS ONDER HET THEMA 'FOREIGNERS EVERYWHERE' - Kunstnieuws - blogpost door Selena Mattei, met video
Émigrés, exiles and refugees: Venice Biennale welcomes foreigners • FRANCE 24 English - video Engels gesproken 10:32 min.
Wil je alles weten over deze biënnale, in de volgende, meer dan een uur durende video, legt curator Adriano Pedrosa zijn visie uit en stelt de kunstenaars voor.
Biennale Arte 2024 - Presentation - video Engels gesproken 1:16:53 min.
Jouw mening telt
Wat is je mening over kunst en politiek? Er is plaats genoeg in het commentaar om een hele polemiek over dit soms explosieve onderwerp te beginnen.
Verken in deze Blog
Andere Denkwerelden
Als je graag iets anders wilt lezen dan praktische onderwerpen of juist een passie hebt voor meer filosofische artikelen, dan wacht er een wereld van boeiende leesstof op je om te verkennen en te overpeinzen.Alles over Creativiteit
Creativiteit kun je leren, of op zijn minst leren vergroten.
